Кызу һава торышы хәтергә, кешенең игътибар концентрациясенә йогынты ясарга мөмкин. Бу хакта психология һәм мәгариф институтының шәхес психологиясе һәм клиник психология кафедрасы ассистенты һәм өлкән лаборанты, клиник психолог, нейропсихолог Алинә Әхмәтшина сөйләде.

«Һаваның югары температурасы когнитив процессларга (аерым алганда, хәтер бозылуга һәм игътибар туплауга) һәм кешенең психологик халәтенә (борчу, тынычсызлык, йокысызлык барлыкка килү рәвешендә) йогынты ясый. Бу кешенең физиологик үзенчәлекләре һәм баш миенең эшчәнлеге белән бәйле, чөнки баш мие даими кислород белән баетылуга мохтаҗ. Янгыннар аркасында гипоксия күзәтелә, дым югала, организмның сусызлануы күзәтелә. Болар барысы да баш миенең кислород белән туенмавына, аның кан әйләнеше бозылуына китерә, шуның нәтиҗәсендә хәтер һәм игътибар зыян күрә. Тулаем алганда, эсселек һәр кешенең физиологик үзенчәлекләренә карап  индивидуаль рәвештә йогынты ясый,» — дип раслый Алинә Әхмәтшина.

КФУ эксперты сүзләренә караганда, һаваның югары температурасы интеллектка йогынты ясамый. Ләкин бик сирәк очракларда аның көчсезләнүе күзәтелергә мөмкин.

«Югары температуралар — Европа илләре өчен хас күренеш. Чит илләрдә әлеге тема буенча фәнни тикшеренүләр уздырыла. Галимнәр психологик халәтнең корреляциясен һәм борчулы тайпылышларны тикшерәләр. Һава температурасы арту белән тынгысызлану, паник атакалар саны, йокысызлыкның кискенлеге, борчу арта. Бу кешенең башка психологик тайпылышларын да кискенләштерергә мөмкин», — дип ассызыклады Алинә Әхмәтшина.

Эссе һава торышы вакытында игътибар концентрациясе кимүгә бәйле рәвештә юл-транспорт һәлакәтләре саны да арта. Кислород ачлыгы шартларында озак яшәү инфарктларга, инсультларга китерергә мөмкин.

Психолог әйтүенчә, эссене җиңелрәк кичерү өчен, саф һавада күбрәк вакыт үткәрергә кирәк, ләкин кояш астында түгел, баш киеме киеп йөрергә, бинаны җилләтергә кирәк. Шулай ук эссе көннәрдә тирә-юньдәгеләрнең торышына игътибар итәргә, вакытында ярдәм күрсәтергә кирәк. Әгәр дә кешенең борчулы уйлары саны арта икән, мондый халәтне китереп чыгара торган тышкы факторларны мөмкин булганча минимальләштерергә, кояш нурлары астында азрак булырга, күбрәк сыеклык эчәргә кирәк.

«Үз-үзеңә ярдәм итү алымнарын кулланырга, кеше организмының эсселекне кичерергә сәләтле булуы турында уйларга кирәк. Әгәр дә эсселекне физиология күзлегеннән күчерергә кыен икән, участок терапевтына мөрәҗәгать итү яхшырак. Организмның үзенчәлекләре нәкъ менә шундый тәнкыйть халәтләре вакытында ачыклана ала. Әгәр дә кеше борчу мизгелләрен кичерә икән, һәм бу һава шартлары белән бәйле икән, психологка мөрәҗәгать итәргә һәм мондый үз-үзеңне сәбәпләрен тышкы шартларга җавап итеп ачыкларга кирәк», — диде психолог.

Автор: Алинә Минневәлиева, фото: Максим Зарецкий